Τρίτη 6 Νοεμβρίου 2007

Κατ' αρχήν ή κατ΄ αρχάς

Η φράση κατ' αρχήν (που γράφεται πια και καταρχήν) αντιστοιχεί στο λατινικό in principio (αγγλ. in principle) και σημαίνει «ως θέμα αρχής, για λόγους αρχής » («κατ' αρχήν διαφωνώ με το σκεπτικό τής απόφασης") και «στα βασικά σημεία» («το νομοσχέδιο ψηφίστηκε κατ' αρχήν»). Επομένως, το «κατ' αρχήν» δεν σημαίνει κατ' αρχάς, στην αρχή , εν πρώτοις, όπως καταχρηστικά χρησιμοποιείται ενίοτε. Με τη σημασία «πρώτα-πρώτα, εν πρώτοις, αρχίζοντας» χρησιμοποιείται η φράση κατ' αρχάς (και καταρχάς) ή στην αρχή («κατ' αρχάς νόμιζε πως ήταν σωστό, μετά τη συζήτηση όμως άλλαξε γνώμη»).
Μπαμπινιώτης

Είπαμε κι ότι το κατ' αρχάς σημαίνει στην αρχή. Με την επικράτηση της δημοτικής ο τύπος αυτός άρχισε να ξενίζει τον κόσμο. Αντί λοιπόν να λένε στην αρχή, αρχικά, πρώτα πρώτα, πρώτα απ' όλα , κάποιο απ' αυτά τα ωραία της νεοελληνικής, κατέβηκαν στον ενικό και λένε το άλλο λόγιο, το "κατ' αρχήν". Έτσι χάσαμε τη δυνατότητα να λέμε "κατ' αρχήν" και να μην παρεξηγούμαστε.

Οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν επιρρηματικά με χρονική έννοια τους τύπους: εν αρχή και κατ' αρχάς.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου